Thời điểm và hoàn cảnh của bức hoạ là lúc bộ đội trên đường tiến lên Điện Biên Phủ, có thể vào cuối năm 1953 đầu 1954, khi gặp đoàn dân công miền xuôi và miền núi cùng đi phục vụ chiến dịch, họ dừng lại nghỉ chân, trò chuyện. Vài người lính lăn ra vệ cỏ ngủ ngon lành, nhóm khác tụ lại hút thuốc lào, trò chuyện. Vài người còn đang đủn xe thồ đi tới; những người lính gặp gỡ các cô gái Thái và các cô thôn nữ đồng bằng thăm hỏi chuyện làng quê. Luỹ tre và núi rừng xanh ngắt toả bóng mát trong ánh nắng chói chang lúc ban trưa.

Khi vẽ, Nguyễn Sáng bao giờ cũng chắt lọc hình đến mức tối giản, để hình dáng tự nó nói lên tâm tư và bản tính con người. Cả cảnh vật xung quanh cũng được giản lược tối đa thành những mảng phẳng với hòa sắc xanh thay đổi êm dịu. Một chiến dịch gian khó, đầy mồ hôi, xương máu được hình dung thơ mộng và trong trẻo, tạo ra những nét lãng mạn vốn có của hội hoạ Việt Nam.